Warmtevoorziening van een woonwijk door middel van het Maas-Waalkanaal

Foto: Zwanenveld

Nederland staat aan de vooravond van een grote energietransitie. De zoektocht naar een alternatief voor aardgas is in Nijmegen al in volle gang. “De WiEfm warmte voucher biedt een mooie kans om als gemeente onderzoek te doen naar alternatieve warmtebronnen in de gebouwde omgeving. ” aldus  dhr. Van der Hagen (Projectleider Aardgasvrij gemeente Nijmegen).

Momenteel worden vele nieuwbouwwoningen aangesloten op het centrale Nijmeegse warmtenet. De warmte in het warmtenet komt uit de afvalenergiecentrale. In de toekomst hebben wij om een aardgasvrije stad te worden, meerdere warmtebronnen nodig. Naast dit alternatief voor aardgas  richt gemeente Nijmegen zich ook op alternatieve bronnen met een ander temperatuurregime, zoals aquathermie.

Uit eerder onderzoek van Deltares is gebleken dat aquathermie in theorie 25-40% van de stedelijke warmtevraag zou kunnen voorzien alleen is het lastig om goedkoop, energiezuinig en op het juiste moment water voldoende warm te maken.  Ondanks deze hoge potentie wordt aquathermie nauwelijks toegepast. ‘’Het is onze rol als gemeente om de toepassingsmogelijkheden van aquathermie verder te onderzoeken”.

Met behulp van de WiEfm warmte voucher wil de gemeente graag de haalbaarheid van aquathermie in de praktijk testen. Dit project is er op gericht om te kijken welke hobbels (technisch, juridisch en financieel) er overwonnen moeten worden als men aquathermie wil inzetten voor de gebouwde omgeving. Rijkswaterstaat en het Waterschap zullen bij de haalbaarheidsstudie betrokken worden.

De haalbaarheidsstudie zal worden uitgevoerd in de proeftuinwijk aardgasvrij Zwanenveld, waar ca 325 nieuwbouwappartementen worden gebouwd. Aangezien nieuwbouwwoningen een lage warmtevraag hebben, kan aquathermie aantrekkelijk zijn. De gemeente Nijmegen wil graag onderzoeken of deze woningen volledig CO2-neutraal verwarmd kunnen worden met warmte uit het water van het nabij gelegen Maas-Waal kanaal. In de zomer kan warmte uit het kanaal gewonnen worden, opgeslagen worden in de bodem met een WKO (warmte koude opslag) systeem en uiteindelijk in de winter de woningen verwarmen. Bijkomend voordeel van een WKO systeem is dat in de zomer gekoeld kan worden.

Als deze pilot succesvol is, dan betekent dit voor Nijmegen dat er een extra bron toegepast kan worden voor een aardgasvrije  verwarming van de gebouwde omgeving. De uitdaging na een succesvolle pilot is het systeem geschikt te maken voor bestaande bouw. De potentie voor aquathemie lijkt groot, nu de opschaling en uitrol nog om meer gebouwen in Nederland van warmte te voorzien.