Gemeenschappelijk woonproject met duurzame energievoorziening in Osnabrück – WENGE-kwartier in de Landwehr-wijk

Voorstelling van het geplande WENGE-kwartier / Copyright WENGEOS eG

(Vertaling) – naar het origineel

Woningnood, klimaatverandering, volgeparkeerde steden en toenemende sociale afstand zijn verschillende uitdagingen van onze tijd, die het WENGEOS gemeenschappelijk woonproject met het WENGE-kwartier in de Landwehr-wijk in de Duitse stad Osnabrück met een meer holistische aanpak wil aanpakken. Het project wordt nu ondersteund met een “warmtevoucher” van Task Force Warmtetransitie voor de bouwsteen van een duurzame warmtevoorziening.

“Het gaat om een duurzaam gemeenschapsproject dat verschillende bouwstenen omvat”, zegt Lutz Igelmann, planner en mede-initiatiefnemer van de Woning- en Energiecoöperatie Osnabrück (WENGEOS). Een onderdeel van het concept voor de 53 huurwoningen in de zeven geplande gebouwen is het wonen in een solidaire buurt, die bijvoorbeeld gemeenschappelijke ruimten heeft zoals een was- en droogruimte, de gemeenschap op de voorgrond plaatst en openstaat voor alle sociale klassen en generaties.

Daarnaast is een mobiliteitsconcept met e-autodelen en gezamenlijk te gebruiken elektrische bakfietsen gepland, waarbij ook het gebruik van het lokale openbaar vervoer onder de huurkosten moet vallen.

Hoge energie-efficiëntie en lage CO2-emissies: de nadruk ligt op duurzaamheid en een holistische aanpak

Andere bouwstenen vanuit het oogpunt van stadsplanning zijn de duurzaamheid van de gebruikte bouwmaterialen en de energievoorziening die zo is ontworpen dat de CO2-uitstoot tot een minimum wordt beperkt. “Er worden materialen gebruikt die de hulpbronnen sparen, d.w.z. er wordt gebruik gemaakt van houtbouw. Bovendien streven we naar een passende energiebalans en een passende CO2-balans”, aldus Igelmann.

Daarom zullen de gebouwen voldoen aan de meest recente norm van de Duitse federale bevordering van efficiënte gebouwen (BEG) en gebouwd worden als een Efficiëntiehuis 40 EE. Dienovereenkomstig zal de energieopwekking voor de gebouwen ook ter plaatse worden gerealiseerd met behulp van hernieuwbare energiebronnen.

De elektriciteit die in de gebouwen nodig is voor de wooneenheden en voor de eerder genoemde, gemeenschappelijk te gebruiken e-auto’s en e-laadfietsen, evenals wasmachines en drogers, zal worden geleverd door de eigen fotovoltaïsche systemen op de daken en gevels van de gebouwen, en de benodigde warmte zal uit de grond komen via geothermische energie en een lokaal verwarmingsnetwerk naar de woningen.

Haalbaarheidsstudie onderzoekt duurzame warmtevoorziening via geothermische energie

De bouwsteen van warmtelevering via geothermische energie wordt onderzocht via de haalbaarheidsstudie, die wordt gefinancierd door de “warmtevoucher” van Task Force Warmtetransitie. Het doel is de meest geschikte oplossing voor de warmtevoorziening van het WENGE-kwartier uit te werken. Momenteel worden proefboringen verricht om de geothermische opbrengst van de bodem te testen en te bepalen of warmte aan de bodem kan worden onttrokken via geothermische sondes of door gebruik te maken van de grondwaterlagen.

In het uiteindelijke systeem wordt de onttrokken warmte vervolgens op lage temperatuur via een zogenaamd “koud warmtenet” naar de gebouwen getransporteerd, waar gedecentraliseerde warmtepompen de temperaturen voor ruimteverwarming en warm water tot het vereiste niveau moeten opwarmen. Deze gezamenlijke levering verlaagt de systeem- en bedrijfskosten en verhoogt de efficiëntie in vergelijking met afzonderlijke oplossingen. Tegelijkertijd bereiken de gedecentraliseerde warmtepompen een hoog niveau van redundantie en bedrijfszekerheid.

In principe overdraagbaar naar elke andere gemeente in Duitsland of zelfs in heel Europa

Aangezien het project veel van de uitdagingen aanpakt waarmee onze samenleving momenteel wordt geconfronteerd, rijst de vraag of het concept overdraagbaar is op andere gemeenten. Lutz Igelmann is daarvan overtuigd: “Het project is in principe overdraagbaar op elke andere gemeente in Duitsland of zelfs in heel Europa”.

Samenwerking met de gemeente is hierbij belangrijk; dit was met name in Osnabrück van belang bij het mobiliteitsconcept. Als we specifiek kijken naar warmtelevering door middel van geothermische energie, zijn de bodemgesteldheid ter plaatse ook bepalend voor de vraag of en hoeveel warmte er gewonnen kan worden.

De woonindustrie heeft een koerswijziging nodig

Igelmann, de initiatiefnemer, is overtuigd van het WENGE-concept en is verheugd over de mogelijkheid van financiering via het INTERREG-project Task Force Warmtetransitie voor een dergelijke samenwerking: “Ik ben enthousiast over het gehele complexe project, omdat het in feite de richting is waarin de woningbouw in de toekomst moet gaan, om redenen van klimaatbescherming, maar ook om sociale redenen”.

Het interview werd op 14.09.2021 afgenomen door Christian Käufler van de Hogeschool Münster met Lutz Igelmann van WENGEOS. Het interview werd afgenomen in het Duits. Dit is de Nederlandse vertaling.

Verdere informatie